จะทำโทษน้องหมาพันธุ์ใหญ่ ทำอย่างไรถึงจะถูกวิธี?!

ตามความเข้าใจของเรา เวลาใครทำผิดก็ต้องทำโทษ ตัดสินหรือ จัดการให้อีกฝ่ายหลาบจำ หลายคนจึงนำวิธีเหล่านี้มาใช้กับน้องหมา แล้วยิ่งถ้าเป็นน้องหมาพันธุ์ใหญ่ เรามักติดภาพกับน้องหมาบอร์ดี้การ์ด ยอดนักสู้ จึงมีความเข้าใจว่าการทำโทษพวกเขา ควรต้องทำโทษให้หนักกว่าน้องหมาพันธุ์เล็ก เพราะเกรงว่าถ้าทำเบาๆ เขาจะไม่รู้สึก ไม่จำความผิดของตัวเอง อีกอย่างตัวใหญ่ๆ ตีไปก็ไม่เจ็บไม่เป็นไรหรอก.... 

แน่นอนค่ะว่า.....น้องหมาพันธุ์ใหญ่บางตัวสามารถทนต่อความเจ็บปวดของร่าง กายได้ดี แต่ความเจ็บปวดทางจิตใจ จากความรู้สึกที่ถูกทำร้ายคงไม่มีน้องหมาตัวไหนอดทนได้ แม้จะตัวใหญ่ยักษ์ก็ตาม เพราะพวกเขาล้วนมีความเปราะบางทางอารมณ์ ความรู้สึก การความรักไม่ต่างจากเราค่ะ.....เอ๊ะ! แล้วถ้าอย่างนั้นความการทำโทษที่ถูกต้องควรเป็นอย่างไร วันนี้พริกจะมาบอกให้เพื่อนๆ ได้รู้กันเพื่อนำไปใช้กับน้องหมาตัวโตที่บ้านค่ะ

ความเข้าใจผิดๆ เกี่ยวกับการทำโทษน้องหมาพันธุ์ใหญ่

มีหลายคนที่ยังอาจมีความเข้าใจว่าเมื่อน้องหมาพันธุ์ใหญ่ทำผิด ต้องทำโทษให้หนักกว่าน้องหมาพันธุ์เล็กเพราะด้วยสรีระของพวกเขา อาจต้องใช้อำนาจและพลังในการข่มขู่ บีบบังคับให้พวกเขาเชื่อฟังซึ่งความเชื่อดังกล่าวนี้เอง ที่สร้างบาดแผลในจิตใจให้แก่น้องหมาพันธุ์ใหญ่หลายๆ ตัวค่ะ ดังนั้นการจะเริ่มวิธีการลงโทษที่ถูกต้อง เราควรลบความเชื่อดังต่อไปนี้ออกไปก่อนค่ะ 

- ตัวใหญ่ ตีอย่างไรก็ไม่เจ็บ

เรามักมีความเชื่อกันว่า รักวัวให้ผูกรักลูกให้ตี ถ้าใครทำผิดต้องตีจะได้จดได้จำ ไม่ทำความผิดซ้ำๆ ใช่ไหมคะ ซึ่งนั่นเป็นจิตวิยาของคนไม่ใช่จิตวิทยาที่จะนำมาใช้กับน้องหมานะคะ เพราะ ในความจริงแล้ว ฝูงสุนัขจะไม่มีการลงโทษ แต่จะมีการให้สายตา การงับ การกัด เพื่อเป็นการเตือน ในขณะที่ทำผิด หรือขัดขวาง ปกป้อง ฝูงของตน ไม่มีการลงโทษด้วยอุปกรณ์ ไม่มีการลงโทษย้อนหลัง เพราะพวกเขาไม่สามารถจำได้ว่า ที่ถูกตีเพราะเมื่อวาน ไปกัดรองเท้าเจ้านายมา นั่นเองค่ะ

การลงโทษด้วยการตีน้องหมานอก จากจะทำให้น้องหมาเจ็บไม่จำแล้ว ยังเป็นการทำลายความเชื่อมั่นและความไว้เนื้อเชื่อใจระหว่างเรากับเขาอีก ด้วยค่ะ ซึ่งความหวาดกลัวนี้เองจะยิ่งทำให้พฤติกรรมที่ไม่ดีของเขาแย่ลงไปอีก และทวีความรุนแรงมากขึ้น ส่งผลให้พวกเขากลายเป็นน้องหมาที่มีนิสัยก้าวร้าว ถึงขึ้นตอบโต้ หรือจู่โจมกลับในเวลาต่อมาค่ะ

ตัวใหญ่ ต้องตะคอกเสียงดังๆ จะได้กลัวเกรง

น้องหมาตัวใหญ่ไม่ได้หมายความว่าจะสามารถทานทนกับคำพูด หรืออารมณ์ที่รุนแรงได้ ไม่ว่าอย่างไรพวกเขาก็มีความรู้สึก และสามารถรับรู้พลังงานได้ดีกว่าคนเราหลายเท่า การ ใช้เสียงดุดันตะคอกใส่นอกจากจะทำให้น้องหมาเกิดความกลัวแล้ว ยังก่อให้เกิดเป็นความเครียดที่สะสม รอวันระเบิดให้ออกมาในรูปพฤติกรรมก้าวร้าว เรียกร้องความสนใจให้เราตะคอกดังขึ้น หรืออาจข่มขู่กลับ จนถึงขึ้นทำร้ายร่างกายได้ ไม่ต่างการจากทำโทษด้วยการตีค่ะ

ในกรณีที่ไม่ได้ใช้การตี หรือ การตะอกใส่น้องหมาแต่ใช้ไม้ วัสดุต่างๆตีกับพื้นเพื่อทำให้เกิดเสียง น้องหมาจะได้น้องหมาตกใจกลัวก็เป็นอีกวิธีที่ไม่ควรทำนะคะเพราะถึงแม้เขาจะเกรงกลัวจนหยุดทำนิสัยที่ไม่ดี แต่นั่นหมายถึงว่า น้องหมายอมจำนน เคารพ ยำเกรงต่ออุปกรณ์ ไม่ใช่ตัวของเราค่ะ ส่วน น้องหมาที่ดื้อ ไม่กลัว อาจจะหาทางกัดไม้หรืออุปกรณ์ที่เราใช้ขู่ หรือยื้อแย่งขณะเราถือ เพราะเขาเข้าใจเรากำลังจะทำร้ายเขา อาจถูกกัเอาได้นะคะ คราวนี้ล่ะ เรื่องใหญ่เลย

- ตัวใหญ่ แรงเยอะ ต้องล่าม หรือขังไว้ จะได้อยู่หมัด

แต่ละคนต่างก็มีการทำโทษน้องหมาในแบบฉบับของตัวเอง บางคนไม่อยากตี หรือตะคอกใส่ให้เขากลัว ก็จะเลือกใช้วิธีขังกรง และล่ามพวกเขาไม่ให้ไปไหน หนักเข้าก็อดอาหารเป็นการทำโทษ ซึ่งการทำโทษ ด้วยวิธีนี้นอกจากจะไม่ได้ช่วยให้น้องหมารู้สาเหตุว่าตัวเองผิดอะไรแล้ว ยังทำให้พวกเขาเกิดความเครียด ความกังวล จนอาจส่งผลให้เกิดพฤติกรรมแปลกๆ เช่น กัดลูกกรง กระชากโซ่จนคอเป็นแผล กัดฟันตัวเอง รวมไปถึงพฤติกรรมก้าวร้าวต่างๆ อีกค่ะ ......อย่างที่บอกไปตอนต้น พวกเขาไม่มีตรรกะ หรือนึกย้อนเหตุการณ์ไปได้ว่า....ตัวเองทำอะไรผิดไป....ต้องพยายามเข้าใจใน มุมมองของพวกเขานะคะ 

ถ้าอย่างนั้น...เราจะทำโทษพวกเขาด้วยวิธีใดถึงจะสามารถจัดการกับนิสัยเสียๆ ของเจ้าหมาตัวใหญ่พวกนี้ได้......ถ้าอยากกรู้แล้วมาดูกันต่อค่ะ.....ว่าแล้ว วิธีที่ถูกควรทำอย่างไร

วิธีการทำโทษน้องหมาพันธุ์ใหญ่ที่ถูกต้องคือ....การสร้างวินัยที่ดี

วิธีการที่จะทำให้น้องหมาเชื่อฟังเรา มีทางเลือกอยู่ 2 วิธีค่ะ คือลงโทษเมื่อทำผิด หรือ ชื่นชมเมื่อเขาทำถูก....แน่นอนค่ะว่า ไม่มีใครรู้สึกดีเมื่อถูกทำโทษ เพราะถึงแม้จะทำให้สำนึกผิด แต่ก็เป็นยังปรากฏร่องรอยบาดแผลอยู่ในใจ ทำให้เกิดการป้องกันตัว หวาดกลัว น้องหมาก็เช่นกัน พวกเขาไม่รู้ด้วยซ้ำว่าตัวเองทำผิดอะไร การตีหมายถึงอะไร นอกจากความเจ็บปวด ดังนั้นการส่งเสริม สนับสนุนในทางที่ดีต่างหาก ที่จะเป็นการดึงพฤติกรรมในแง่บวกของพวกเขาขึ้นมา ความเข้าใจ วินัย และความรัก คือบทสรุปของ “การลงโทษ” น้องหมาค่ะ ....ไปดูกันค่ะว่าอย่างไรท่าทางบทลงโทษนี้จะเข็ดน่าดู อิๆ ^^

1. เริ่มต้นที่เรา...เข้าใจมุมมองน้องหมา และมีความเป็นจ่าฝูง

เวลาเราเลี้ยงน้องหมามักลืมไปว่า น้องหมาเป็นหมาไม่ใช่คน จึงเผลอทำความเข้าใจน้องหมาในแบบฉบับของเรา ทำ ให้เกิดความเข้าผิดๆ เรื่องการทำโทษน้องหมาอย่างที่ได้บอกไว้ในตอนต้น ถ้าเราเข้าใจธรรมชาติขอพวกเขา เราก็จะสามารถควบคุมพวกเขาได้อย่างถูกต้อง ถูกวิธี ไม่มีฝ่ายใดต้องเสียใจหรือบาดเจ็บค่ะ

อย่างที่หลายคนทราบดีอยู่แล้วว่า กุญแจสำคัญที่จะฝึกน้องหมาให้เชื่อฟังเรา ก็ตัวเรานั่นเอง... “จ่าฝูง” ที่ น้องหมาทุกตัวจะยอมศิโรราบโดยดี หากเราไม่สามารถมีความมั่นคงทางอารมณ์ จิตใจที่แน่วแน่ สุขุม ก็ยากที่จะควบคุมให้น้องหมาเชื่อฟังได้ค่ะ เพราะน้องหมาจะรับรู้อารมณ์ ความรู้สึกของเราจากพลังงาน ลองสังเกตง่ายๆ หากเราโกรธหรือโมโหอยู่ แม้ยืนนิ่งๆ ไม่พูดจา น้องหมาก็จะไม่เดินเข้ามาใกล้ หรือ แค่เราคิดว่าเดี๋ยวจะจับไปอาบน้ำ ไม่ทันจะเดินไปถึงน้องหมา พวกเขาก็รู้ตัวและหนีทันใช่ไหมคะ ดังนั้น ถ้าเรามีพลังงานที่มั่นคง เมื่อเราเห็นน้องหมาทำผิด เพียงจ้องตา บอกว่า “ไม่” ด้วยน้ำเสียงที่มั่นคง หนักแน่น พวกเขาก็จะยอมทำตามไม่มีอิดอด สำนึกผิดได้ขึ้นมาทันที ในทางตรงกันข้ามหากเราไม่มีความเป็นจ่าฝูง อารมณ์ไม่มั่นคง อาจพลั้งเผลอใช้อารมณ์กับน้องหมาและนำไปสู่ความรุนแรงในการฝึก และการลงโทษน้องหมาได้นั่นเองค่ะ 

2. ฝึกวินัย สร้างเงื่อนไข และ ให้รางวัล

การทำโทษน้องหมาเป็นการแก้ปัญหาที่ปลายเหตุ ถ้าหากเราไม่เคยบอก หรือฝึกน้องหมาให้รู้จักกฎระเบียบของบ้าน บอกให้รู้ว่าอะไรกัดได้กัดไม่ได้ หรือเราเองที่เก็บของไม่เป็นระเบียบ ไม่ฝึกให้พวกเขารู้ว่าเราคือเจ้าของบ้าน คือจ่าฝูง ก็ยากที่น้องหมาจะทำถูกต้อง และถูกใจเราค่ะ ดังนั้นการฝึกวินัย ฝึกคำสั่งพื้นฐาน และการฝึกให้รู้จักกฎระเบียบของบ้านจึงเป็นสิ่งที่จำเป็นมากที่สุด เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดปัญหาตามมานั่นเอง 

ในส่วนของการสร้างเงื่อนไขให้น้องหมาทำตามกฎระเบียบกติกาก็เป็นอีกวิธีที่ ปลอดภัยกว่าการใช้ความรุนแรงในการแก้ปัญหา เช่น ถ้าไม่นั่งให้เรียบร้อยก่อนเปิดประตู จะไม่ได้ออกไปวิ่งเล่น หรือ ถ้าไม่ปล่อยของออกจากปาก ก็จะไม่ได้ขนมในมือ เป็นต้นค่ะ การตะโกนร้อง สั่งห้าม หรือใช้กำลังตบปากน้องหมาจนกว่าเขาจะปล่อย น้องจากเขาจะยิ่งกัดแน่นเพื่อเอาชนะแล้ว ยังอาจจะกัดมือเราอีกด้วยค่ะ พยายามหลีกเลี่ยงการใช้กำลังให้มากที่สุด

สุดท้ายเมื่อน้องหมายอมทำตามคำสั่งก็คือ การให้รางวัลนั่นเอง น้องหมาไม่ว่าจะตัวใหญ่ขนาดไหน ก็ตาลุกวาวเสมอเมื่อมีแรงจูงใจเป็นขนมสุดพิเศษ ที่มีให้กินไม่บ่อยนัก เพื่อนๆ ควรมีขนมโอกาสพิเศษติดไว้กับบ้าน เพื่อเป็นรางวัลเมื่อน้องหมาทำตามคำสั่ง เพราะสำหรับพวกเขาแล้ว พวก เขายอมทำตามทุกอย่างขอเพียงให้ได้รางวัลไม่ว่าจะเป็นเป็นของเล่น ขนม คำชม มอบความรักด้วยการตบไหล่ หรือลูบด้านข้างอย่างหนักแน่น อีกทั้งการให้รางวัลยังเป็นการเน้นน้ำให้เขารู้สึกมั่นใจกับสิ่งที่ทำว่า ใช่แล้ว! ถูกต้องแล้ว! นั่นเองค่ะ

3. หากจำเป็นต้องลงโทษต้องทันที ฉับพลัน แต่ไม่รุนแรง

การทำโทษน้องหมาให้ได้ผล ไม่ใช่การทำโทษหลังจากที่น้องหมาทำผิด แต่เป็นการทำให้น้องหมาตกใจในฉับพลัน ณ ขณะที่พวกเขากำลังทำผิดค่ะ เช่น เมื่อเห็นน้องหมากำลังคาบรองเท้าหนังคู่ใหม่ให้จับหนังคือน้องหมาด้วย น้ำหนักที่มั่นคง เพื่อให้น้องหมารู้ตัว และตกใจ ไม่ใช่เพื่อให้น้องหมาเจ็บนะคะ จากนั้นจึงบอกว่า “ปล่อย” ด้วย น้ำเสียงที่หนักแน่นมั่นคงเช่นกันค่ะ นองจากการดึงหนังที่คอน้องหมาแล้วยังสามารถใช้วิธีการก้นเบาๆ ทีเดียวให้น้องหมาสะดุ้งรู้ตัว ถ้าน้องหมาตัว ใหญ่มากๆ ตีก้นก็ยังนิ่ง ให้ใช้มือทั้งสองข้างจับที่ต้นคอ แล้วดึงน้องหมาขึ้นมาห่างจากพื้นเพียงเล็กน้อย และเขย่าตัวของน้องหมา พร้อมกับออกคำสั่งค่ะ

ในกรณีที่น้องหมาดื้อมากๆ ไม่ทำตามคำสั่ง เกเรสุดๆ ให้ใช้วิธีการ “ฉก” ซึ่ง เป็นวิธีการเลียนแบบการกัดเตือนของสุนัขที่ทำหน้าที่เป็นจ่าฝูงค่ะ ซึ่งการฉกนั้นจะฉกบริเวณสีข้างด้วยน้ำหนักที่มั่นคง ไม่รุนแรง เพื่อเรียกสติน้องหมาให้โฟกัสที่ตัวเราค่ะ ไม่ได้ทำให้เจ็บนะคะ หรือถ้าน้องหมาอยู่ในสายจูงก็สามารถใช้วิธีกระตุกสายจูงก็ได้ค่ะ โดยกระตุกไปทางด้านบนแรงๆ 1 ครั้ง เพื่อเป็นการเรียกสติ ให้น้องหมาหยุดทำพฤติกรรมทีไม่พึงประสงค์ค่ะ อย่างไรก็ตาม ทุกการกระทำของเรา ต้องทำในช่วงขณะเวลาที่น้องหมากระทำความผิดอยู่อย่างทันทีทันใด ไม่ใช่ทำย้อนหลัง หลังจากที่น้องหมาทำผิดไปแล้วนะคะ

(เพื่อนๆ สามารถอ่านเพิ่มเติมเรื่องการฉกได้ที่บทความ 

วิธีการฝึกน้องหมาพันธุ์ใหญ่นี้ สามารถใช้ได้กับน้องหมาขนาดเล็ก และขนาดกลางนะคะ อย่างที่บอกไปค่ะว่า ขนาดตัวของน้องหมาไม่สำคัญ เท่าความละเอียดอ่อนของจิตใจและความรู้สึก การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมของน้องหมา ให้พวกเขาเห็นว่าสิ่งที่ดีที่ควรทำคืออะไร เพื่อเน้นย้ำให้พวกเขารู้ จำ และปฏิบัติ พร้อมกับให้รางวัล จะเป็นการสร้างความมั่นใจให้แก่น้องหมาค่ะ และ ที่สำคัญเราผู้เลี้ยงก็ควรปฎิบัติต่อสุนัขเสมือนเป็นสมาชิกคนหนึ่งในครอบ ครัว ที่ควรที่รัก และทะนุถนอม ไม่บ่มเพาะความกลัวให้ฝังรากลึกลงไปนะคะ....วินัย รัก และความเชื่อใจเท่านั้นที่ทำให้น้องหมาอยู่กับเราอย่างมีความสุขค่ะ