เลือกสุนัขอย่างไรให้เหมาะสมกับตัวเอง

1. ขนาดสุนัข ซึ่งสุนัขมีด้วยกันกว่า 400 สายพันธุ์ ในเมืองไทยเรามีการนำเข้าสุนัขจากต่างประเทศน่าจะอยู่ที่ประมาณ 30-40 สายพันธุ์ เนื่องจากขนาดของสุนัขมีอิทธิพลต่อหลายสิ่งมากที่สุด จึงจำเป็นต้องถูกพิจารณาเป็นข้อแรกเสมอครับ ในปัจจุบันเราแบ่งสุนัขได้ตามขนาดแบบง่ายครับ

เริ่มจากขนาดเล็กคือ Size S ซึ่งมีด้วยกันหลายสายพันธุ์ น้ำหนักตัวไม่เกิน 10 กิโลกรัม อย่างพันธุ์ยอร์กไชร์ เทอร์เรีย พันธุ์ชิวาวา พันธุ์มิเนียเจอร์ พินเชอร์ พันธุ์ชิห์สุ สุนัขสายพันธุ์เล็กเหล่านี้เหมาะสมกับบ้านขนาดเล็ก และเหมาะกับผู้ใหญ่เลี้ยงมากกว่าเด็กเลี้ยงครับ เพราะเปราะบางและมีโอกาสบาดเจ็บได้ง่าย ต้องอาศัยคนทะนุถนอมหน่อยครับถึงจะเลี้ยงได้ดี

ถัดมาคือขนาดปานกลาง Size M สุนัขน้ำหนักอยู่ระหว่าง 11-20 กิโลกรัม สุนัขในกลุ่มน้ำหนักตัวขนาดนี้ก็มีมากมายเลยทีเดียว อย่างพันธุ์อิงลิช ค็อกเกอร์ สแปเนียล พันธุ์บาสเซต ฮาวนด์ พันธุ์ปั๊ก พันธุ์บอสตัน เทอร์เรีย พันธุ์เฟรนช์ บลูด็อก สุนัขในกลุ่มนี้จะมีขนาดใหญ่ขึ้นมาหน่อย อดทนแข็งแรงมากขึ้น และก็สามารถเลี้ยงกับเด็ก ๆ ได้ เหมาะสมกับบ้านขนาดเล็กอย่างทาวน์เฮาส์ อาคารพาณิชย์

ถัดมาคือขนาดใหญ่ Size L สุนัขน้ำหนักตัวระหว่าง 21-45 กิโลกรัม สุนัขในกลุ่มน้ำหนักตัวขนาดนี้ เป็นสายพันธุ์ที่นิยมในบ้านเรามากที่สุดครับ เช่น พันธุ์โกลเด้น รีทรีฟเวอร์ พันธุ์ลาบราดอร์ รีทรีฟเวอร์ พันธุ์ร๊อตไวเลอร์ พันธุ์เยอรมันเชพเพิร์ด สายพันธุ์ในกลุ่มเหล่านี้เหมาะกับประโยชน์หลาย ๆ อย่าง ตัวโตน่าเกรงขาม ตัวโตน่ากอด ใจดีและมีระเบียบ ทำงานแทนคนได้ เหมาะสมกับบ้านที่มีพื้นที่ ไม่เหมาะกับบ้านที่เป็นทาวน์เฮาส์หรืออาคารพาณิชย์

กลุ่มสุดท้ายเป็นสุนัขขนาดยักษ์ Size XL สุนัขน้ำหนักตัวตั้งแต่ 46 กิโลกรัมขึ้นไป สายพันธุ์ที่มีเห็นในบ้านเราอย่าง พันธุ์เซนต์ เบอร์นาร์ด พันธุ์เกรทเดน พันธุ์ฟิลา บราซิเลโร พันธุ์นโปเลียน มัสตีฟ สุนัขกลุ่มนี้ตัวใหญ่โตมโหฬารเลยทีเดียวครับ เหมาะสมกับบ้านที่กว้างมาก เป็นทุ่ง เป็นฟาร์ม เป็นโรงงาน

2. ชนิดของขนสุนัข ขนของสุนัขมีด้วยกันมากมายหลายประเภท เริ่มจากขนสั้นเตียน กำมะหยี่ ขนสั้นธรรมดา ขนลวด และขนยาวเป็นเส้นไหม ขนยาวสองชั้น ที่ต้องสนใจและต้องคิดเพราะสุนัขจะสวยหรือไม่ก็ต้องมาดูที่ขนกันนี่แหละครับ และถ้าอยากให้สุนัขสวยเราก็ต้องมีเวลาที่จะดูแลสุนัข ซึ่งเรื่องเหล่านี้จะสอดคล้องกับนิสัยของเราด้วย เช่น ถ้าเป็นคนง่าย ๆ สบาย ๆ เลี้ยงสุนัขพันธุ์ขนสั้นตัวโตอย่าง ลาบราดอร์ รีทรีฟเวอร์ ไว้ก่อนก็ไม่น่าผิดหวัง ถ้าชอบสุนัขตัวเล็กขนสั้นก็อย่างพันธุ์บีเกิ้ล ชอบพันธุ์ขนลวดก็พุดเดิ้ลที่มีให้เลือกทุกขนาด นอกจากนี้ยังมีพันธุ์ชเนาเซอร์ พวกขนยาวตัวเล็กอย่างชิห์สุ มอลทีส ยอร์กไชร์ เทอร์เรีย ส่วนพวกขนเตียนก็อย่างดัลเมเชียน บ็อกเซอร์ โดเบอร์แมน ชาร์ไป่ ไม่มีขนให้วุ่นวายก็พันธุ์ไชนีสเครสเตดไงครับ

ข้อที่ควรทราบอย่างหนึ่งคือ ยิ่งเราเลี้ยงสุนัขพันธุ์ที่มีขนยาวเท่าไหร่ เรายิ่งต้องมีเวล่ในการดูแลรักษาขนของสุนัขมากเท่านั้น เพราะฉะนั้นโปรดคิดดูให้ดีว่าเรามีเวลาหรือไม่

3. นิสัยใจคอของสุนัข สุนัขเป็นสัตว์ที่มนุษย์เราทำการผสมพันธุ์และคัดสายพันธุ์เพื่อให้มาอยู่กับเราอย่างเหมาะสมที่สุด คนเรายังมีนิสัยใจคอต่างกัน แต่สำหรับสุนัขถ้าเป็นสายพันธุ์ไหนก็จะมีนิสัยโดยรวมเป็นอย่างนั้น ซึ่งเราสามารถทำนายได้อย่างแม่นยำ ด้วยเหตุนี้ก่อนที่เราจะเลือกเอาสุนัขไปเลี้ยงเราก็ต้องทราบลักษณะนิสัยของสุนัขพันธุ์ที่จะเลี้ยงเสียก่อน พันธุ์ไหนใจดี พันธุ์ไหนชอบเด็ก พันธุ์ไหนไม่ชอบเด็ก พันธุ์ไหนดุ พันธุ์ไหนมีระเบียบวินัยมาก เหล่านี้คือสิ่งที่เราต้องมาพิจารณากันครับ สุนัขพันธุ์ที่ใจดีชอบเด็กก็มีมากมายครับ เช่น พันธุ์ปั๊ก พันธุ์บีเกิ้ล พันธุ์ชิห์สุ  พันธุ์โกลเด้น รีทรีฟเวอร์ พันธุ์ลาบราดอร์ รีทรีฟเวอร์ พันธุ์ที่นิ่ง ๆ เฉย ๆ ชอบอยู่เงียบ ๆ ตัวเดียวอย่าง พันธุ์เชาว์ เชาว์ พันธุ์ชาร์ไป่ พันธุ์ที่ดูและมีระเบียบวินัยสูงอย่างพันธุ์ร็อตไวเลอร์ พันธุ์เยอรมัน เชพเพิร์ด พันธุ์โดเบอร์แมน เหล่านี้เป็นต้นครับ

4. กิจกรรมของท่านกับสุนัขสอดคล้องกันหรือไม่ อันนี้สำคัญมากเช่นกัน เพราะสุนัขแต่ละสายพันธุ์ก็จะชอบกิจกรรมต่างกันไปตามสายพันธุ์ ตามนิสัย และตามความจำเป็นของร่างกายพวกเขา ซึ่งถ้าพวกเขาทำกิจกรรมในแต่ละวันแล้วมันสามารถทำให้ตัวท่านมีความสุขด้วย อันนี้คงจะดีที่สุด ยกตัวอย่างครับ เราเลี้ยงสุนัขพันธุ์เล็กอย่างชิห์สุ กิจกรรมที่สุนัขทำอาจจะเพียงนอนอยู่ใกล้ตัวท่าน ดูทีวีกับท่าน ไปไหนก็ไปด้วย ออกกำลังกายก็สามารถทำได้ทันทีไม่ต้องพาไปนอกบ้านเพราะสุนัขมีขนาดเล็ก ท่านเองก็มีเวลา แถมมีเวลาแปรงขนเพลิน ๆ เวลาที่นั่งใกล้ ๆ กันอย่างนี้ล่ะดีเยี่ยม หรือสุนัขพันธุ์ใหญ่บางพันธุ์อย่างโกลเด้น รีทรีฟเวอร์ ท่านผู้เลี้ยงก็ต้องทราบว่าสุนัขพันธุ์ใหญ่ควรจะได้ออกกำลังกาย เพราะจะได้มีการบริหารข้อกระดูกและกล้ามเนื้อเพื่อเพิ่มความแข็งแกร่งของร่างกาย เพิ่มความอดทนของการทำงานของหัวใจ อย่างนี้เจ้าของก็ต้องพาสุนัขออกกำลังกายวิ่งเล่นกันต่อเนื่องวันหนึ่งประมาณ 20 นาที ถ้าท่านทำไม่ได้ หรือท่านไม่ชอบ ไม่นึกว่าจะต้องทำ อย่างนั้นก็ไม่ควรเลี้ยงสุนัขพันธุ์ใหญ่ เพราะสุนัขจะอ้วนไว มีน้ำหนักตัวเกินมาตรฐาน และทำให้เกิดโรคภัยไข้เจ็บตามมาได้

5. เวลาที่มีให้สุนัข หัวใจของการเลี้ยงสุนัขให้ได้ดี คือ การมีเวลาใส่ใจดูแลสุนัขของตนเอง สุนัขของเราเราก็ต้องสั่งสอนเขาด้วยตัวเองถึงจะดีที่สุด สุนัขเป็นสัตว์ที่ซื่อสัตย์และรักเจ้าของครับ ถ้าเราเป็นเจ้าของที่ดี มอบความรักให้สุนัขของเราอย่างจริงใจและตั้งใจสุนัขเองก็คงมอบความรักกลับมาให้อีกมากมายหลายเท่า เราต้องมีเวลาดูแลเอาใจใส่สุนัขในเรื่องต่าง ๆ เช่น เวลาที่เราต้องดูแลรักษาสุขภาพของสุนัข หวีขน แปรงขน แปรงฟันให้ พาจูง พาวิ่ง เหล่านี้ล่ะครับที่เราต้องมาจัดสรรเวลาให้สุนัขของเรา ให้ข้อสังเกตนิดนะครับว่า สุนัขพันธุ์เล็กและขนยาวจะต้องให้เวลาเอาใจใส่ในความสวยงามมาก ๆ อย่างถ้าท่านเลี้ยงยอร์กไชร์ เทอร์เรีย หรือเลี้ยงชิห์สุ ท่านต้องมีเวลาแปรงขน ผูกจุกทุกวัน แต่ถ้าท่านเลี้ยงพันธุ์ปั๊ก พันธุ์ชิวาวา หรือพันธุ์มิเนียเจอร์ พินเชอร์ ท่านแทบไม่ต้องเสียเวลาในการแปรงขนเลย เพราะสุนัขเหล่านี้ขนสั้นจึงไม่มีปัญหา

6. การใช้ประโยชน์จากสุนัข ต้องถามตัวเองก่อนว่าเราเลี้ยงสุนัขเพื่อต้องการประโยชน์อะไรจากเขา ถ้าเลี้ยงเป็นเพื่อนแก้เหงาสามารถใช้ได้ทุกพันธุ์ ถ้าเลี้ยงเพื่อใช้เฝ้าบ้านก็ต้องเลือกพันธุ์ที่มีสัญชาตญาณในการหวงแหนที่อยู่อาศัย และมีระเบียบวินัยเชื่อฟังคำสั่งเรา เนื้อตัวน่าเกรงขาม อย่างพันธุ์ร็อตไวเลอร์ พันธุ์บางแก้ว พันธุ์เยอรมัน เชพเพิร์ด ถ้าเราต้องการเลี้ยงเป็นเพื่อนคนแก่ เด็ก หรือคนพิการก็เลือกพันธุ์โกลเด้น รีทรีฟเวอร์ พันธุ์ลาบราดอร์ รีทรีฟเวอร์ พันธุ์คอลลี่ ถ้าต้องการให้ช่วยล่าหนูก็ต้องพวกดัชชุนด์ พันธุ์บางแก้ว ถ้าเราไม่ศึกษาประโยชน์ของสุนัขแต่ละสายพันธุ์เราจะผิดหวังไปที่เลือกซื้อเขาครับ

7. สถานภาพทางการเงินของผู้เลี้ยง ข้อสุดท้ายเป็นข้อที่ต้องคิดหนักเช่นกัน เพราะการเลี้ยงดูสุนัขนั้นเราปฏิเสธไม่ได้ว่าต้องมีค่าใช้จ่ายในการเลี้ยงดู ค่าอาหาร ค่ายา ค่าสัตวแพทย์ ค่าตรวจดูแลรักษาสุขภาพ ค่าขนส่ง ถ้าเราไม่ได้ฉุกคิดก่อนเลือก เราอาจจะต้องเลี้ยงสุนัขด้วยความลำบาก เพราะสุนัขต้องกินอาหาร ต้องตัดขน ต้องฉีดยาตามอายุที่เหมาะสมหมุนเวียนกันไป การเลี้ยงสุนัขสายพันธุ์เล็กจึงประหยัดกว่าการเลี้ยงสุนัขสายพันธุ์ใหญ่ และถ้าเทียบในกลุ่มเดียวกันจะพบว่าการเลี้ยงสุนัขขนสั้นจะเลี้ยงง่ายและประหยัดกว่าการเลี้ยงสุนัขขนยาวเช่นกัน

มาถึงตรงนี้หวังว่าคงจะได้ข้อคิดในการเลือกสุนัขมาเลี้ยงเป็นเพื่อนคู่ใจคู่บ้านแล้วนะครับ ข้อควรจำอีกข้อในการไปหาเลือกซื้อสุนัขมาเลี้ยงคือ ท่านควรเดินสำรวจให้ทั่วเสียก่อน หากพบว่าสุนัขตัวไหนที่ผิดปกติแม้จะไม่ใช่ตัวที่ท่านจะซื้อ ผมแนะนำว่าถอยออกมาก่อนดีกว่า เพราะท่านอาจจะไปเจอสุนัขที่ป่วยไม่สบายก็เป็นได้ครับ ใจเย็น ๆ ค่อย ๆ เลือก ของอย่างนี้ช้า ๆ ได้พร้าสองเล่มงานครับ